De reflex die leiderschap in de weg zit
09 september 2025 

De reflex die leiderschap in de weg zit

Tijdens mijn trainingen werk ik in ‘het hier en nu’. Geen slides, geen modellen. Wat er tussen mensen speelt, daar wordt het leuk. Door deze manier van trainen ontstaan er situaties die in de praktijk ook in organisaties voorkomen. Het mooie is dat je dan ziet hoe een leidinggevende met bepaalde zaken omgaat. Met emoties bijvoorbeeld. Zo was er laatst een training waarin een deelnemer op punt stond om uit te vallen. Halverwege stopte hij. Hij was zichtbaar geraakt en probeerde zijn emoties te bedwingen. En wat zagen we gebeuren? Een collega schoof een glas water en een zakdoekje naar hem toe. De leidinggevende stelde voor om even pauze te nemen. En weer een andere collega probeerde het gesprek over te nemen met een eigen voorbeeld. Herkenbaar?

Help je de ander of jezelf?

Je denkt dat je de ander helpt, maar vaak is de werkelijkheid anders. Je wil vooral je eigen ongemak wegpoetsen. Als een medewerker geëmotioneerd raakt, zegt dat iets over zijn waarden, grenzen, verlangens of frustraties.

Niets doen = iets doen

De reflex om te helpen is begrijpelijk. Maar hoe goedbedoeld ook, je neemt de ruimte van de ander over. Zo haal je misschien de angel eruit voor jezelf, maar niet voor die ander. Wat zou er gebeuren als je even wacht? Gewoon blijft zitten? Iemand de ruimte geven, zonder iets te doen of te zeggen? Niets doen betekent niet dat je er niet bent. Bovendien gebeurt er steeds minder als jij de ruimte blijft vullen. Medewerkers slikken hun gevoel in of passen zich aan. Gevolg? Minder openheid, minder vertrouwen, minder ideeën en minder beweging.

Hoe is het voor jou als leidinggevende?

Ben jij je bewust van wat je doet als een medewerker geëmotioneerd is? Kun je wachten of voel je de neiging om in actie te komen? Hoe benader je de ander, blijf je in contact, zonder in de dynamiek van de dramadriehoek te belanden?

Leiderschap is ruimte geven in plaats van opvullen

Schiet jij al snel in de actiemodus? Probeer dan eens het tegenovergestelde:

  1. wacht en laat het gebeuren;
  2. neem de ander serieus in wat er speelt;
  3. stel een open vraag;  wat gebeurt er bij je? wil je iets delen of wat heb je van mij nodig?

Dat schept ruimte en helpt meer dan al die zakdoekjes, glaasjes water of goedbedoelde adviezen. Het is niet passief, het is precies wat er nodig is. Het is ‘volwassen leiderschap’, waarin je het contact zuiver houdt en het eigenaarschap bij de ander. Je hoeft het niet op te lossen. Je hoeft er alleen te zijn.

In mijn nieuwe boek ‘Leider in de ruimte’ leer je hoe je als leider professionele ruimte creëert zonder grip te verliezen. Meer weten? Houd de lancering in de gaten!

Over de schrijver