De kunst van het leren

We hebben allemaal onze eigen voorkeuren, ook wat betreft leren. De foto bij dit blog illustreert dat maar weer eens. Een deelnemer had één van mijn boeken gelezen en had daarin verschillende markeringstabjes aangebracht. En vorige week nog zag ik ergens anders pagina uit mijn boek gescheurd op een prikbord hangen. Ben jij ook iemand van verdieping door het lezen van boeken? Leer jij door reflectie of juist door het stellen van vragen tijdens trainingen? Of …  duik jij het liefst direct in het diepe en leer je het meest door gewoon aan te slag te gaan? Ontdek de verschillende leerstijlen en waarin voor jou de meeste winst zit.

 Verschillende leerstijlen

Eerst even dit: de ene leerstijl is niet beter dan de andere en je kiest de stijl waarbij je prettig voelt. Dat gebeurt al in een vroeg stadium. Denk maar eens terug aan je schooltijd. Misschien was jij die leerling die klassikale theorie verfoeide en juist tot leven kwam tijdens de praktijklessen?

Bekende leerstijlen

Wees maar niet bang, ik ga geen uitgebreide theorieën in dit blog behandelen. Ik wil een paar zaken benoemen opdat je misschien een nieuwe stijl of vorm ontdekt of die van anderen beter gaat begrijpen.

De psycholoog David Kolb ontwikkelde in de jaren 70 (vorige eeuw) een model waarmee je effectiever zou kunnen leren. Kolb pleitte dat er niet slechts één manier van leren was, maar dat er meerdere methoden zijn en dat elk individu zijn eigen leervoorkeursstijl heeft. Hij verdeelde ze in 4 stijlen/persona’s: de doener, de dromer, de denker en de beslisser. Dat even terzijde, want voor je het weet, ben je al vroeg als een doener bestempeld terwijl het zomaar kan zijn dat je net zo graag een boek pakt om iets nieuws te leren.

Ik vind Kolbs leervormen (en dan met name reflectief leren) interessanter: actief leren (doen), concreet leren (voelen), reflectief leren (kijken) en abstract leren (denken). Er zijn nog andere theorieën hoor, zoals de meervoudige intelligenties (1983) van Howard Gardner, psycholoog verbonden aan Harvard. Gardner zag intelligentie als een pakket mentale bekwaamheden, die zich onafhankelijk van elkaar kunnen voordoen en door afzonderlijke delen in de hersenen worden gestuurd. Hij onderscheidde acht categorieën van intelligentie, waaronder ook controversiële zoals muzikale-, lichamelijke- en sociale intelligentie.

Ongetwijfeld vergeet ik nog andere belangrijke theorieën, maar ze hebben allemaal één ding gemeen: je zou beter leren als de aangeboden informatie aansluit met je voorkeursleerstijl en je bereid bent om af en toe te wisselen tussen stijlen. Bovendien blijkt dat je je leerervaringen kunt versterken door bewust gebruik te maken van bepaalde breinprincipes.

Breinprincipes om je leerervaringen te versterken

Om ervoor te zorgen dat je het geleerde beter verwerkt en onthoudt is het goed te weten hoe je optimaal gebruik maakt van de capaciteiten van je brein. Het blijkt dat er zes principes zijn die invloed hebben op ons leren. Dit zijn ze:

  • Verbinding maken: inzichten laten aansluiten op wat je al weet.
  • Emotionele betrokkenheid: wat je leert, heeft voordelen en kun je gebruiken in je dagelijkse praktijk.
  • Herhaling en versterking: verschillende werkvormen inzetten voor dezelfde vaardigheden of hetzelfde inzicht. Kiezen voor follow-up en borging.
  • Multi sensorisch leren: door gebruik te maken van meerdere zintuigen tijdens het leren en ontwikkelen wordt informatie rijker en vanuit verschillende hoeken verwerkt. Verschillende werkvormen leiden tot een dieper begrip en betere herinnering.
  • Actief leren: veel ruimte voor interactie, samen reflecteren, discussiëren, problemen oplossen en toepassen van kennis, ervaring en inzichten, stimuleert leerprocessen
  • Rust en consolidatie: het brein heeft tijd nodig om nieuwe informatie te verwerken en op te slaan. Regelmatig uitzoomen, inzichten verwerken en laten bezinken, kleine stapjes in je praktijk uitproberen en voldoende tijd nemen om te oefenen en experimenteren. 

Remarcable trainingen & leervoorkeursstijl

Zo, voor nu even genoeg theorie, door naar de praktijk en wel die van mijzelf. Wat kom ik zoal tegen in mijn training- en coachingpraktijk? Ik zie dat volwassenen veel leren wanneer:

  • je reflecteert op je eigen ingesleten gedragspatronen
  • je vanuit nieuwe perspectieven naar iets kijkt
  • je je bewust wordt van je eigen beperkende mindset
  • je oefent met kleine aanpassingen in je gedragsstijl

Het meeste rendement

Versterk je leerervaringen door het inzetten van de inzichten vanuit de breinprincipes, je eigen voorkeuren te ontdekken en deze af te wisselen.

Tot slot

Hoe werk jij aan je eigen ontwikkeling wat betreft persoonlijke en zakelijke effectiviteit?

En om in Kolb stijl af te sluiten:

  • hoe kun je de inzichten uit dit blog gebruiken in de praktijk? (dromer)
  • ga jij de theorie uit dit blog onthouden voor een volgende leerervaring? (denker)
  • formuleer jij direct actiepunten? (beslisser)
  • of was je al aan het googlen? (doener)

Over de schrijver