Vaak al voordat we ons echt verdiept hebben, staat onze mening vast. Die snelle mening en standpunt zegt overigens meer over onszelf dan over de ander. Hoe komt het dat we zo snel met ons oordeel zijn en wat doet dat met de ander, jullie gesprek of samenwerking?
Onbevooroordeeld luisteren
Onbevooroordeeld naar iemand luisteren is luisteren zonder er direct een label op te plakken. Onbevooroordeeld luisteren draagt bij aan een sterke dialoog. Het is niet altijd even makkelijk om zonder vooroordelen een gesprek in te gaan. Nieuwsgierigheid en zelfbewustzijn helpen je daarbij. Een goede luisteraar is een eh, OEN: open, eerlijk en nieuwsgierig. Onbevooroordeeld luisteren maakt dat stiltes oké zijn. Hiermee creëer je ruimte in jullie gesprek én in je hoofd!
Oordelen doen we allemaal en aan de lopende band
We oordelen allemaal, elke dag. Zolang je jezelf en de ander de tijd gunt om verder te vragen en te checken of je het goed hebt ingeschat, hoef je je nergens zorgen over te maken. Zo nodig stel je je mening bij of blijf je gewoon bij je punt. Plak jij een label zonder onderzocht te hebben of het klopt, is het een ander verhaal. Luister je om te reageren of onderbreek je de ander omdat je denkt te weten wat hij bedoelt? In beide gevallen ga je dan uit van aannames. Een interpretatie wordt jouw waarheid. Er is dan meestal geen ruimte meer voor andere opvattingen. Jouw visie jouw werkelijkheid en je maakt je wereld steeds kleiner. En wat gebeurt er? Vaak zonder dat je het in de gaten hebt, keur je iets of iemand af, je veroordeelt de ander of dwingt hem tot verdediging. Het leidt nergens toe. Sterker nog, het saboteert vertrouwen, wederzijds respect en daarmee de gelijkwaardigheid in een relatie of samenwerking.
Ik wil niet afgaan in dat gesprek …
Laat ik eens een situatie schetsen. Eén waar je je vast een voorstelling bij kan maken. Arthur is een enthousiaste, net afgestudeerde, inkoper die Jan-Pieter ontvangt. Jan-Pieter, beter bekend als JP, is een ervaren accountmanager. Hij staat bekend om zijn humor, marktkennis en vlotte babbel. Dit kan tot valse macht leiden.
Valse macht is een afweerstrategie waarmee je (onbewust) jezelf denkt te beschermen. Je pleit jezelf vrij als het fout gaat, want het ligt aan die ander dat je je onzeker voelt. Je verschuilt je in de rol van slachtoffer en maakt jezelf klein omdat je opkijkt naar de ander. Valse macht is irrationele macht en hoewel het (net zoals ‘gewone’ macht) gevoed wordt doordat anderen het verlenen, is valse macht vooral decor. Valse macht heeft alles te maken met overgevoelig zijn voor status, positie, invloed en entourage. Arthur zou dus tegen het gesprek kunnen opzien en daardoor onmogelijk onbevooroordeeld kunnen luisteren. Dat komt niet door JP maar Arthur zelf. Hij wordt belemmerd door beperkende overtuigingen. Dat kun je veranderen door je er bewust van te zijn. Zodra Arthur dat is, realiseert hij zich dat hij vragen kan stellen en de (reële) macht heeft om voorwaarden te scheppen of een besluit uit te stellen. Arthur kan denken dat hij van deze ouwe rot in het vak veel kan leren. Op dat moment kiest Arthur voor een gelijkwaardig gesprek. Hij is niet bezig het voorkomen van verlies of een afgang, maar met het creëren van kansen waardoor er een gelijkwaardig gesprek ontstaat.
Onbevooroordeeld luisteren kun je leren
In mijn coaching en trainingen maak ik graag gebruik van een strandbal als een metafoor voor onbevooroordeeld luisteren en gelijkwaardige communicatie. Visualiseer maar eens dat je tegenover een klant of collega zit en samen een bepaald onderwerp bespreekt. Zie de strandbal als het onderwerp. Deze ligt tussen jullie in op tafel. Jullie hebben allebei een andere positie aan tafel en zien daardoor ieder andere kleuren. Probeer je bewust te zijn van jouw kleuren en die van een ander. Ze vormen de verschillende standpunten, achterliggende belangen én filters. Je voert een veel effectievere dialoog als je rond de strandbal beweegt, want pas dan zie je alle kleuren en begrijp je je gesprekspartner ook beter. Altijd onbevooroordeeld luisteren is onmogelijk. Gelukkig is er ongelooflijk veel te winnen door inzicht en bewustwording. Timmer je brein niet dicht met eigen meningen. Wees je bewust van jouw ‘kleuren’ en referentiekader.
Bij ons is leren leuk!
Wil jij inzicht in je eigen gedrag, ego, drijfveren en belemmerende patronen? Wil jij ontdekken waardoor jij onzekere gevoelens vorm en minder uit verf komt? Tijdens onze maatwerktrainingen en coaching gaan we het samen onderzoeken. Op een doortastende, positief confronterende manier, komen we snel tot de kern. Daarna krijg je via interactie, relevante voorbeelden, oefeningen en persoonlijke feedback waardevolle inzichten en ervaringen die je direct kan toepassen in jouw eigen praktijk. Onze leermethode is verfrissend, succesvol en er wordt veel gelachen, want: leren is leuk! Ontdek het zelf en boek een vrijblijvend informatiegesprek.
