Ruimte nemen, ruimte geven. Voor mij is dat: nietsdoen als dat kan, ingrijpen als dat nodig is. Dat geldt ook voor organisaties. Ik zal het je uitleggen aan de hand van het verhaal van Flaco, de oehoe. Flaco ontsnapte eerder dit jaar uit de New Yorkse Zoo. De media stond er bol van! Het verhaal van Flaco gaat niet alleen over zijn ontsnapping, maar draait ook over ruimte nemen, ruimte geven. Niets doen als dat kan, ingrijpen als dat nodig is. Ook de interventiedrang van zogenaamde deskundigen komt in het verhaal voor. En niet te vergeten: de eventuele prijs van de vrijheid. Lees je mee?
Flaco de oehoe: het verhaal
Dertien jaar lang zat Flaco in een kooi in de dierentuin in het Central Park van New York. Flaco had er een dik tevreden verzorger. Feitelijk: een aantal verzorgers. Maar voor dit verhaal maak ik er één van. Verder had hij een ruime kooi. De kooi was genoeg voor een paar vleugelslagen naar rechts en een paar vleugelslagen naar links. Er stond een mooie, authentieke holle boom om in te schuilen. Er hing wat speelgerei en elke dag werden hem vette muizen geserveerd. Wat wil een oehoe nog meer?
Dierenrechtenactivisten dachten daar anders over. Om hun protest te laten blijken, zaagden zij een gat in het gaas van Flaco’s hok. Als Flaco verder geen ambities had gehad, dan was het daarbij gebleven. Maar Flaco had die ambities kennelijk wel. Hij kroop door het gat, fladderde naar een picknicktafel, aarzelde kort en vloog toen weg. Het vliegen ging niet direct heel goed dus landde hij in het stadspark. Dat bleek een prima plek. Hoge bomen, mooi uitzicht. Op zijn gemak kon Flaco zichzelf daar trainen in het maken van volle vleugelslagen. Op dag 1 ging dat best aardig. Op dag 2 ging het buitengewoon goed en op dag 3 lukte het Flaco om het hele park te doorkruizen. Ongezien ging dat natuurlijk niet. Daar in dat park trok Flaco tientallen mensen, compleet met verrekijkers en camera’s. Een hotdogverkoper streek er neer. Docenten maakten van Flaco onderdeel van hun biologielessen op locatie. Ja, Flaco - niet heel verlegen, immers - had het er naar zijn zin.
Toen verscheen zijn verzorger. Er ontstond een discussie. Heeft een uil soms geen recht op ruimte? Het uitgangspunt van zijn verzorger was dat Flaco al die ruimte helemaal niet zou aankunnen. Hij was onmachtig en had amper vliegervaring. Ook zou hij nooit zelfstandig voor zijn eten kunnen zorgen, want jagen had hij nooit geleerd. Ervaring met het ontwijken van auto’s en hoge gebouwen had hij ook al niet. De directie van de dierentuin besloot naar de deskundigen te luisteren en Flaco terug naar naar de comfort zone te brengen. Er was flink in hem geïnvesteerd. Zo’n verblijf kost wat en Flaco begon zichzelf net terug te verdienen. Terug naar de kooi, dus. Maar Flaco dacht daar anders over. Hij liet zich niet verleiden. Als hij een snor had gehad, dan had hij die gedrukt.
Enige tijd na zijn ontsnapping - of zijn genomen ruimte, ’t is maar net welke kant van de strandbal je ziet - vonden onderzoekers botjes van een rat in Flaco’s braakballen. Linke soep, want de ratten in de stad worden met kilo’s gif bestreden. Fataal voor vogels en dus ook een oehoe. Daarnaast maakte de verzorger zich ongerust om Flaco’s Michael Jacksons-status. Om te kunnen jagen moest hij wel tijdig zijn rust kunnen pakken. En jagen, dat kon Flaco eigenlijk niet, aldus zijn verzorger.
Er volgde een petitie, Free Flaco! plus een oproep om de dierentuin te boycotten. Ingegeven door het dreigende omzetverlies en de reputatieschade, besloot de directie te stoppen met de vangpogingen. De verzorger verkaste vanaf toen dagelijks naar het stadspark om Flaco zijn eten te brengen. Maar dat bleek totaal niet nodig. Hooghartig vloog Flaco de neergelegde muizen voorbij. In het stadspark scharrelde hij zijn eigen kostje bij elkaar. Met succes. Hij kon ‘t.
Nietsdoen als dat kan, ingrijpen als dat nodig is.
Flaco is naar mijn weten nog altijd vrij, alive and kicking. Waar dit verhaal eindigt? Dat weten we niet. Wat we wel weten is dat Flaco niet onmachtig was. Daarom zeg ik: nietsdoen als dat kan, ingrijpen als dat nodig is.
De impact van ruimte
In de ruimte die Flaco geboden werd, ontwikkelde hij de vaardigheden die hem hielpen verder te komen. Letterlijk. Bureaucratie, beperkende patronen en rolopvattingen mogen de ontwikkeling van de Flaco’s in jullie organisatie nooit in de weg zitten. Sterker nog, geef hen de kans hun vleugels uit te slaan en hun talenten verder te ontwikkelen. Als organisatie, MT of leidinggevende laat je zien dat je vertrouwen in de capaciteiten van medewerkers hebt. Door het geven van ruimte vergroot je de betrokkenheid, motivatie en groei. Het potentieel van medewerkers wordt optimaal benut en de organisatie ontwikkelt zich. Meer daarover lees je in het blog ‘Hoeveel (mentale) ruimte is er in jouw organisatie?’
De flaco’s in je organisatie
Welke Flaco’s heb jij tijdens het lezen van dit blog ontdekt? En wie ben jijzelf in dit verhaal?
De directie van de dierentuin? De verzorger? De dierenrechtenactivist? De hotdogverkoper? De dierentuinbezoeker misschien? Ik denk dat wij allemaal van tijd tot tijd ook Flaco zijn. Bewust en onbewust.
PS
Op dit moment werk ik aan mijn derde boek waarin ik schrijf over hoe je professionele ruimte in jouw organisatie creëert. Medewerkers hebben ruimte nodig om te kunnen groeien. Interesse? Volg mij dan om op de hoogte te blijven.
